سوره ی اسراء
بسم الله الرّحمن الرّحیم. سبحان الّذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی الّذی بارکنا حوله لنریه من آیاتنا انّه هو السّمیع البصیر. (1) به نام خداوند بخشاینده ی مهربان. پاک و منزّه است خدایی که در مبارک شبی بنده ی خود (محمّد صلّی الله علیه و آله و سلّم) را از مسجد حرام (مکّه ی معظّمه) به مسجد اقصائی که پیرامونش را (به قدون خاصّان خود) مبارک ساخت، سیر داد تا آیات خود را به او بنمایاند که همانا خداوند شنوا و بینا است.
بیان آیه
این سوره مکّی و دارای صد و یازده آیه می باشد. محور سوره ی اسراء مساله ی توحید است و با این حال موضوع تسبیح در آن بر مساله ی حمد راجح و غالب است و بار ها مورد اشاره قرار گرفته است. برخی گفته اند تمام سوره جز دو آیه ی {و ان کادوا لیفتنونک...} و {و ان کادوا لیستفزّونک...} مکّی است و این دو آیه مدنی هستند. برخی گفته اند علاوه بر دو آیه ی فوق دو آیه ی {و اذ قلنا لک انّ ربّک احاط بالنّاس...} و {و قل رّبّ ادخلنی مدخل صدق...} نیز مدنی می باشند. حسن در این مورد پنج آیه را مدنی دانسته است که عبارتند از: {و لاتقتلوا النّفس...}، {و لاتقربوا الزّنا...}، {اولئک الذّین یدعون...}، {اقم الصّلاة...} و {و ءات ذا القربی...}. در مقاتل پنج آیه ی {و ان کادوا لیفتنونک...}، {و ان کادوا لیستفزّونک...}، {و اذ قلنا لک...}، {و قل رّبّ ادخلنی مدخل صدق...} و {انّ الذّین اوتوا العلم...} مدنی دانسته شده اند. در روایتی که قتاده و معدّل از ابن عبّاس نقل کرده اند از آیه ی {و ان کادوا لیفتنونک...} تا آیه ی {و قل رّبّ ادخلنی مدخل صدق...} مدنی معرفی شده است (منهج الصّادقین). البته باید گفت مضمون این آیات هیچ دلالت خاصّی بر مدنی بودن آن ها ندارد و مشابه این مضامین در سوره های مکّی مانند انعام و اعراف نیز مطرح شده است.
پی نوشت:
این نوشته و شماره های دیگر آن فیش های مطالعاتی بنده است از کتاب ترجمه ی تفسیر المیزان نوشته ی آقای سیّد محمّد حسین طبابایی که البته به قلم خودم به رشته ی تحریر در آمده است.
